RONNIE MAG LARSEN

Sigve sikta alltid på fuglen før skuledagen starta. Det var som om fjørkreet sat i dei store skuletrea og venta klokka ti over åtte, som for å terge. På skulevegen brukte Sigve å finne ein høveleg stein. Denne dagen hadde han ein skikkeleg fin ein i handa. Ein flat stein som hadde vore perfekt på vassflata, men den skulle ikkje druknast, berre fly inn i skallen på fuglen. Sigve kjende på den, snurra den litt i dei lubne fingrane. Heilt perfekt. No stod han ved dei store trea. Det hadde allereie ringt inn. Det var gym og då heldt Sigve litt igjen. Han fekk ikkje auge på fuglen med ein gong. Gjekk nærmare, lista seg nesten. Fuglen gav lyd. Den sat høgare enn vanleg. Hadde vel fått nyss om steinen som var av ypparste sort. Sigve la ranselen og plastposen med gym-shortsen og dei skeivtråkka joggeskoa frå seg, fann stillinga. Han gjekk litt nærmare stammen, fekk klar sikt. Han kjende det på seg. Det var no. Han pusta tungt ein gong, tok handa sakte bakover, og sende steinen loddrett i veg. Sigve høyrde at den trefte ei grein, så kom eit dunk og eit lite flaks frå vengene. Fuglen deiste i bakken. Den blødde frå eit kutt rett over det eine auget og låg livlaus, stirra på mordaren. Sigve samla saman pose og ransel, la på sprang. Gymnastikklæraren stod og kika utover skuleplassen og fekk auge på niandeklassingen som aldri hadde sprunge så fort før.

-Få sjå eit taktomslag no då, ropte læraren av gamal vane, sjølv om han var imponert over farta.

Sigve gjekk dei siste metrane, høyrde ikkje kva som vart sagt av meir skit frå læraren. Rett før han gjekk inn i murskulen snudde Sigve seg mot storetrea. Han trudde noko bevegde seg der borte, men no var auga slitne og det rann vatn av dei. Han var ikkje sikker på kva han hadde skimta.

-Du får halvere matboksa di så vært det ikkje så mykje å drage på, sa læraren og stengde døra som om dei no var inne i eit fengsel.

Dei fleste likte gym. Det var Sigve og ein med kronisk astma som hang etter i garderoben. Sigve fann plassen borte ved strålevasken. Nokre stengde for strålen slik at den spruta hit og dit. Det brydde ikkje Sigve seg om no. Han tenkte berre på fuglen, den perfekte steinen og på mykje det var vanskeleg å setje ord på. Han venta til det berre var astmaguten att før han tredde på seg shortsen. Sigve mangla tråen som knytte fast kortbuksa, men det var aldri noko reel fare for at den skulle gli ned. Astmaguten inhalerte to magedrag frå inhalatoren, og la frå seg brillene ein plass der ingen av dei andre kunne stele dei.

Elevane sprang i ring. Varma opp, klar for sirkeltrening. Gymnastikklæraren gjorde klart for styrkeøvingar som hang att frå åttitalet, samt nokre nye han påstod å ha funne på sjølv. Det meste av sirkeltrening var i grunn fint. Sigve fekk gjere det heile i sitt tempo. Det einaste han meistra betre enn dei fleste var å kaste medisinballen lengst mogleg. Då vart dei andre imponert, men berre då. Sigve slang seg med i ringen og kjende at han hadde spurta før timen. Dei andre passerte han med god flyt og nokre av dei sprekaste tullespurta og dulta i kvarandre som om dette var det beste dei visste. Fløyta til læraren dirra som eit fugleskjerande skrik i elevflokken og alle stilte seg opp på rekkje langs ribbeveggen. Dei fekk klar beskjed om å snu seg og klatre for å ta tak i den øvste ribba. Dette var ei av øvingane Sigve ikkje forstod poenget med. No skulle dei henge til dei ikkje klarte meir. Ei øving han aldri hadde vore best i.

Det var då dei hang der Sigve kom på det med reiret. Han var sikker på at fuglen hadde reir på toppen av gamleskulen. Han sveitta det dobbelte no, men hang mykje lengre enn tidlegare. Dei vanlege slepte taket, Sigve gjekk inn i ei transe. Han hang og hang. Tenkte på reiret. Folk byrja å plystre og hoie då det berre var klassens to sterkaste og Sigve som var igjen. Med eit kjende Sigve at det svei rundt høgre øyret. Nokon hadde kasta ein ertepose og han slepte taket med ein gong. Deiste i bakken, høyrde nokon som log før alt vart svart og stille.

Då Sigve kom til seg sjølv låg han på ein blå tjukkas ute i gangen. På ankelen hadde læraren teipa ein is-pose og foten kvilte høgt på medisinballen. Han kjende at det var vondt, men armane verka verre. Det svei framleis ved øyret, det suste. Hadde ikkje vore meininga å treffe fuglen slik at den døydde, tenkte han, og han trudde aldri at han kom til å treffe så godt, sjølv om steinen var den beste. Han reiste seg og kika inn i gymnastikksalen. Læraren pusha dei hardt i dag, bles i fløyta, og dei roterte til neste post. Sigve såg på astmaguten som sat langs ribbeveggen, han slapp å vere med. Dei fekk augekontakt, før Sigve gjekk mot ytterdøra.

Først tenkte han å sjekke om fuglen låg ved storetrea, men halvvegs over plassen fekk han det for seg at det var best å ikkje vende attende til ein åstad. Dessutan; Kva om fuglen framleis var i live, og han måtte ta livet av den for andre gong innan ein time. Han såg mot taket på gamleskulen. Det var høgt opp dit, og Sigve hadde ikkje vore der på nesten eit år. Det var fristaden, der ingen kunne seie dei gale tinga. Det var plassen dei ikkje kunne ta tak i brysta og riste på magen hans. Det var ingen som kom opp dit for å lage eit helvete i kvardagen. Ein trygg og god plass for å byggje reir, og for å få vere i fred. Ein plass det hadde blitt forbod mot å vere på. Han hadde ei intens skuldkjensle for fugleungane i det reiret han trudde var på toppen av den gamle skorsteinen. Han skulda i det minste fuglen å ta vare på fugleungane. Langs den eine ytterveggen gjekk det ein rusten brannstige som strekte seg over vindauget i fjerde etasje. Det var ingen sak å kome seg dit, men steget over til møna var det kritiske. Han tok av seg is-posen og kasta den nesten heilt bort til myrvatnet. Armane hadde verkeleg fått kjørt seg denne dagen. Det var eit godt kast og heile posen sprakk på noko kvast. Halvvegs oppe i stigen vingla det meir enn han hadde hugsa. Han snudde seg, såg utover myrvatnet, bort til det nedlagte posthuset og heilt heim. Sigve klatra vidare. Hauststormane brukte å ta med seg ei skiferhelle no og då, og det mangla nokre sidan sist. Kunsten for å kome over til taket var å stå på det nest øvste stigetrinnet, halde seg i takrenna, og med eit kontrollert byks hoppe over på møna. Han lente seg ut, men kunne ikkje sjå skorsteinen frå der han stod. Brannstigen var heilt klart prega av tida, for ikkje å snakke om takrenna. Den var borte. Han gjekk så høgt han kom og såg etter noko å halde seg i. Det eine takrennefestet hang der så vidt. Sigve sjekka om skruen heldt. Det virka greitt, men ikkje så mykje meir. Problemet no var om han skulle ta sats med den skadde foten. Han prøvde balansen på begge to, men det måtte bli slik det alltid hadde vore. Han såg om nokon fekk auge på han.

I det Sigve hoppa syntes han at det kom eit fugleskrik. Forfjamsa landa han på føtene og heldt seg hardt fast i skiferen. Han såg forsiktig opp. Fekk ikkje auge på nokon fugl, men skimta pipa motsols. Skorsteinen var større enn han hadde hugsa. Med lavt tyngdepunkt kom han seg opp på toppen av skråtaket, reiste seg opp og balanserte med ein fot på kvar side av taket. Han såg framleis ikkje noko teikn til reir. Det var frigjerande å endeleg vere attende på toppen av gamleskulen. Han stoppa, såg heilt bort til havet, og trekte inn lufta. Vart han oppdaga kom det til å bli eit forferdeleg styr etter den åtvaringa han fekk sist. Han var nesten like høg som skorsteinen no. Sigve strekte seg, nasetippen gjekk så vidt over pipekanten. Såg ikkje noko relevant. Han kjende på om kreftene i armane kom til å strekke til etter alt dei hadde vore igjennom, og det demra meir og meir at sjølve ideen om å komme seg opp hit var idiotisk. Han tok tak, drog kroppen opp og med skosolane klatra han. Etter ein del styr sat han på toppen av skorsteinen. Han kunne sjå nokre fjør på den eine kanten og nokre småkvistar. Det var i beste fall eit reir frå i fjor og ein fugl med heilt andre fargar enn den han hadde kasta stein på kvar dag.

Sigve snudde seg rundt, dingla med føtene oppi pipa. Fugleskit var det nok av, ikkje så mykje meir. Men han fekk vere i fred. Han hadde gløymt korleis det var å få vere i fred. Ein bil kom, men det skulle godt gjerast at nokon fekk auge på han frå vegen. Han smilte så vidt, høyrde at nokon ropte Sigve. Heile klassa var på veg ut i skulegarden for å trekke frisk luft eller leite, det var berre læraren som ropte. Han sa til dei andre at Sigve ikkje kunne ha kome så langt. Læraren gjekk saman med nokre elevar for å sjekke om syklane var på plass. Om Sigve hadde stelt ein sykkel. Astmaguten stod der og, men det gjorde ikkje noko til eller frå. Han drog fram inhalatoren og tok den vanlege dosa. På andre inhalering såg han ein fugl som flaug i uvanleg høgt tempo, rett mot skorsteinen. Han skulle til å seie kva meir han trudde han såg, men då bles gymnastikklæraren så høgt i fløyta at augeblikket forsvann for alltid.

Sigve såg at astmaguten var i ferd med å få auge på han. Han snudde seg og sjølv om han sat på toppen gjorde lærarfløyta inntrykk. Han skvatt til og i augekroken skimta han fuglen som kom i verdsrekordfart rett i mot. På rein refleks letta Sigve på baken med eit lite hopp for å kome unna. Han såg fugleblikket og kuttet over det eine auget. Fuglen laga ein skjerande lyd og sneia Sigve før den flaug 20 meter over læraren som beordra klassa inn i gymnastikksalen. Sigve var på god veg ned skorsteinen, kroppen passa nesten perfekt. Sideflesket virvla opp gamal sot og småstein i pipeveggane. Halvvegs vart det bråstopp og Sigve slo hovudet fram i teglsteinen akkurat i det han skulle til å sette i eit primalskrik av rein frykt. Han beit tunga tvers av og kjeften vart fylt med sot og støv. Det vart stille, berre småstein landa i botnen av pipa. Han sat fast midt skulebygget, med eine handa i klem nedover, den andre rett til vers som fridomsgudinna.

Då han kom til seg sjølv klarde han ikkje å forstå kvar smerta var verst, men tunga hadde hatt det betre. Han prøvde å rope, berre seie noko, men klarte knapt tenkje. Føtene dingla i lause lufta, prøvde å finne fast grunn. Han såg opp mot toppen, det var blå himmel. Det rann blod frå kjeften, kjende det på smaken. Han vart redd og prøvde å bevege kroppen på ein eller anna måte. Sprelle seg laus, men han sat bom fast. Etter nokre minutt vippa han skoen av og forstod at det framleis var eit godt stykke ned. Skulle han plutseleg kome seg laus ville han få eit kritisk fall. Han prøvde å rope, men det vart berre ein pipelyd han aldri hadde høyrt før.

Etter kvart som dagen gjekk hadde skulen gjort det dei skulle. Ringt heim til mora. Ho sa noko som alle visste, at det hadde jo skjedd før, at han hadde stukke frå skulen, men brukte å kome heim utpå dagen. Dei slo seg til ro med det, men gymnastikklæraren tok ein ekstra runde etter ein slitsam arbeidsdag. Han visste at Sigve ikkje kunne ha kome langt med skaden. Is-pose var berre noko dei brukte på elevane i særs alvorlege tilfelle, og fallet frå ribbeveggen kunne verkeleg forsvare bruken. Og det var is-posen som utgjorde heile forskjellen no og. Då han fekk auge på den rett ved myrvatnet vart det full alarm. Sigve høyrde hoiing og skriking, og etter ei stund kom det bilar både med og utan sirener. Han hadde mista kjensla i begge armane og då han letta på hovudet for å sjå opp vart det mørkare og mørkare for kvar gong. Lyden av eit helikopter overgjekk alt anna før det landa på grusbana. To dykkarar fekk briefing om kva som sannsynlegvis hadde skjedd. Dei fekk og beskjed om at guten ikkje var av dei beste til å symje. Læraren fekk roa seg og snakka ut med ein politibetjent han kjende godt. Prøvde å forklare at han burde ha passa betre på, men sjølve skaden hadde han behandla etter boka.

Neste morgon hadde Sigve enno ikkje komt heim, og helikopteret hadde andre oppdrag. Myrvatnet var framleis avsperra då folk kom til skulen. Det skulle seiast noko om heile situasjonen i lunsjen, sjølv om dei fleste rekna seg fram til kva som hadde skjedd. Sigve gjekk inn og ut av livsgnisten. Fraus og vart varm. Verst var det då bilar og folk hadde gått heim natta før. Han tenkte på helikopterlysa som vart svakare og svakare før han må ha sovna. No var det så vidt han klarte å puste. Det var lyst ute. Prøvde å rope igjen, men hosta berre svakt. Han kjende noko som landa på hovudet. Eit lauvblad eller noko. Han såg opp mot lyset igjen og noko bevegde seg. Det var fuglen. Det måtte då vere det. Plutseleg var den borte, men etter nokre minutt kom den med ein kvist, så ein ny ein, som den organiserte på toppen av skorsteinen. Slik heldt den på. Det skulle bli det flottaste reiret den nokon gong hadde laga. Ein plass der fuglen kunne få vere i fred, ein plass ungane kunne få klekkast ut i ro og mak utan å plagast. Ein trygg plass som den snart var åleine om.